Bij Hartman tussen de komkommers, witlof en paprika
Wie door Sexbierum rijdt kan niet om het kassencomplex van Hartman B.V. heen. Alleen al vanwege de gemiddeld dertig vrachtauto’s per dag die worden volgeladen door Hartman en die vervolgens het dorp passeren. Maar de dorpsgemeenschap en het bedrijf staan op goede voet met elkaar. Niet in het minst vanwege de werkgelegenheid die het bedrijf biedt – 350 mensen vast in dienst met pieken tot 850 mensen in de zomer. Maar ook door het duurzame karakter van het bedrijf. De strengste eisen wat betreft lichtuitstoot worden door Hartman secuur nageleefd. Zodoende is er slechts 1 procent lichtuitstoot. “Hadden we geen maatregelen om die lichtuitstoot tegen te gaan, dan hoefde je in 25 kilometer rondom ons bedrijf je lichten ’s avonds niet aan te doen”, zegt directeur Jeroen Hartman. Woensdag 21 november was de Provinciale Statenfractie van de ChristenUnie op bezoek bij Hartman.
Het kassenbedrijf van Hartman is een grote speler in de groenteteelt. Met een omzet van € 35 miljoen per jaar en kassen in Sexbierum, Oosterbierum en in Drenthe rekent Hartman zich tot de grootsten van Nederland. Alleen al aan witlof wordt wekelijks 200.000 kilo weggezet. Hartman levert niet aan de veiling, maar doet rechtstreeks zaken met Ahold, de moedermaatschappij van Albert Heijn.
Jeroen Hartman behoort tot de vierde generatie in het familiebedrijf dat in 1969 vanuit Den Haag naar het noorden van Fryslân kwam. “Hier zijn de meeste zonuren en de grondprijs was laag”, verklaart Hartman de keus. In de kassen van Hartman groeien ondermeer komkommer, paprika’s, tomaten, aubergines en witlof. Het bedrijf groeide door de jaren gestaag er werden nieuwe kassen gebouwd. De vraag van Albert Heijn naar groente groeide echter zo hard dat Hartman contracten moest aangaan met andere Friese tuinders. Een laatste uitbreiding in Sexbierum met nog eens 40 hectare kas in 2008 ging niet door vanwege fouten in de bestemmingsprocedure. Wel kocht Hartman toen leegstaande kassen in Drenthe.
Hartman ziet op dit moment geen toekomst voor Waddenglas – een plan van provincie en gemeenten om rond Sexbierum nog een groot kassengebied te realiseren. “Het is een moeilijke tijd. De prijzen staan sterk onder druk”, zegt hij. Hartman schat dat nu al de helft van de Nederlandse tuinders failliet is. “Het kost moeite het hoofd boven water te houden."
Bij Hartman werken in verhouding tot andere tuinbouwbedrijven weinig mensen met een buitenlandse nationaliteit. Tachtig procent van de mensen is Nederlander. Een deel van het personeel komt van de sociale werkvoorziening. Ook heeft Hartman een kas waar mensen met bijvoorbeeld een drugs- en alcoholverleden in een beschermde omgeving aan het werk kunnen. Van hen hebben inmiddels 35 een vaste baan gekregen.