Statenvergadering april: water en natuur
Op woensdag 23 april komen de Staten weer bijeen om te vergaderen over een aantal belangrijke onderwerpen. Onder andere het beleidsstuk Kaderrichtlijn Water (KRW) en de realisatie Natuur Netwerk Nederland (NNN) staan op de agenda.
KRW is een richtlijn vanuit de Europese Unie, waarin afspraken en doelen gemaakt zijn ten aanzien van waterkwaliteit. Vanuit het Rijk hebben de provincies, samen met de waterschappen ook een taak. Zorgwekkend is dat de waterkwaliteit nog altijd niet op peil is. In 2027 (na eerdere uitstelling) moeten de gestelde waterkwaliteitsdoelen van het KRW gehaald zijn, echter uit het huidige rapport blijkt dat dit niet gaat lukken. Het is nu aan de provincie om alles op alles te zetten zich maximaal in te spannen, en ook bij het Rijk erop aan te dringen dat ook zij hun steentje moeten bijdragen op het vlak waar zij verantwoordelijk voor zijn.
NNN is eveneens een problematisch dossier. NNN komt er in wezen op neer dat er meer natuur in onze provincie (maar ook landelijk) moet worden gerealiseerd, én dat deze natuurgebieden met elkaar verbonden moeten worden. Op deze manier wordt een robuust natuurnetwerk gecreëerd, wat allerlei positieve effecten met zich meebrengt. Denk aan meer stikstofruimte (voor bijvoorbeeld PAS-melders), toenemende biodiversiteit, betere waterkwaliteit enzovoort. Als provincie Friesland lopen we echter behoorlijk achter op de gestelde doelen met het Rijk. Zodanig zelfs dat dit in de toekomst zou kunnen leiden tot rechtszaken en vergunningsproblemen. Het college stelt voor om voor zogenaamde ‘cruciale hectares’, gebieden die natuur moeten worden om de natuurgebieden met elkaar te verbinden, te onderzoeken of hiervoor het instrument onteigening van landeigenaren toepasbaar is.
Dit laatste, onteigening (op vrijwillige basis in eerste instantie) ten behoeve van natuur, is een heet hangijzer binnen de Staten. Veel partijen vinden het veel te ver gaan en zijn principieel tegen. Toch kan dit instrument ervoor zorgen dat de provincie bij het opkopen van land bij landeigenaren een hogere prijs kan bieden. Oftewel: het kan uitkomst bieden bij de realisatie van NNN. Als ChristenUnie zijn we kritisch en voorzichtig ten aanzien van het instrument. Wat ons betreft is het een goed idee om zorgvuldig te onderzoeken of we dit als provincie moeten willen inzetten.
Vanuit de Rijksoverheid heeft de provincie een zogenaamde ‘inspanningsverplichting’. Dit betekent zoiets als: je moet de NNN doelen proberen te halen met maximale inspanning, maar als je de doelen niet haalt en er is wel sprake van maximale inspanning, dan is dat acceptabel. Het Rijk heeft aangegeven dat dit maximaal inspannen ook inhoudt dat de provincie ‘alle noodzakelijke instrumenten inzet’. Dit is voor de ChristenUnie nog een reden om een onderzoek naar risico’s en draagvlak van onteigening voor cruciale hectares te steunen. Vervolgens kan de uitkomst van dit onderzoek dienen als basis voor het besluit om dit instrument wel of juist niet in te zetten.
Tot besluit eindigde de Statenvergadering in een spannende stemming. Uiteindelijk is er sprake van een 21 voor en 21 tegen wat betreft het hete hangijzer van onderzoek naar onteigening. Wordt vervolgd.
