Jaarverslag 1996 van de statenfractie van het GPV in Fryslân
woensdag 01 januari 1997 10:17
BESTUURLIJKE VERNIEUWING
Het Project Bestuurlijke Vernieuwing Friesland gaat over een duidelijke taakverdeling tussen gemeenten, provincie en het rijk.
In maart 1994 begon het project. In januari 1995 kwam een ingestelde 'stuurgroep' met een tussenrapportage, de notitie 'Tuskenspul'. Hierin stonden concrete voorstellen en richtinggevende uitspraken. De gemeenten, de provincie en het rijk stemden in met de koers die in 'Tuskenspul' was uitgezet.
Begin 1996 kwam de stuurgroep met het eindrapport 'Fryslân fernijt'.
Onze bijdrage aan het debat in de vergadering van de Provinciale Staten op 13 maart is kort samen te vatten:
De GPV-Statenfractie propageerde vanaf juni 1993 gemeentelijke schaalvergroting en
schreef daarover een brief aan alle GPV-raadsleden. Tot een gedachtenwisseling kwam
het echter niet. Dat gebeurde pas op 7 maart 1996, een dag na de behandeling van het
rapport in de commissie Algemene en Economische Zaken. Samen met raads- en
statenleden van RPFen SGP kwamen wij tot de conclusie, dat er bij vrijwel alle fracties
totaal geen draagvlak was voor gemeentelijke herindeling. "Dat heeft mij doen besluiten
af te zien van het propageren van schaalvergroting van gemeenten", aldus onze conclusie
in de Statenvergadering van 13 maart.
Uiteraard blijft ons verkiezingsprogram over dit onderwerp van kracht, waarin staat:
'Gemeenten moeten sterk en niet te klein zijn. Anders zullen teveel taken naar de
provincie gaan. Overheidstaken moeten zo dicht mogelijk bij de burger worden
uitgevoerd. De grootte van een gemeente wordt niet bepaald door het aantal inwoners.
Een gemeente moet een sterke eenheid zijn van met elkaar samenhangende industrie,
cultuur en landschap. Bij een eventuele herindeling wordt aan het oordeel van de
betrokken gemeenten grote waarde toegekend.'
Niet alleen aan het oordeel van de betrokken gemeenten wordt dus grote waarde
toegekend, maar ook aan het oordeel van de betrokken GPV-bestuurders!
NIEUWSKRANT
Een uitgebreid verslag hiervan is al opgetekend in de 'Nieuwskrant' van GPV-Friesland, uitgave 2, mei 1996.
We zijn heel blij dat we op die manier -eerder dan in een jaarverslag- informatie kunnen geven aan de kiesverenigingen. Bovendien wordt dan aan alle GPV-leden een exemplaar verstrekt.
Het kan een goede verbetering betekenen van de onderlinge communicatie. Dat zal de komende jaren meer van onze aandacht vergen.
INTERNET
Het GPV-Fryslân zit op Internet !
Al vanaf begin dit jaar met een E-mail adres, daarna volgde een eigen 'site'.
Vanuit de welkomstpagina kun je kiezen: verkiezingsprogramma, jaarverslag, algemene beschouwingen, vergaderdata, adressen van GPV-politici, PCR of het Landelijk Bureau.
Wie eens een kijkje wil nemen: http://www.epsilon.nl/GPV.
Wie wil reageren via E-mail: GPV@epsilon.nl
SAMENWERKINGSVERBAND NOORD-NEDERLAND (SNN)
Naast al het 'gewone' werk, zoals de Statenvergaderingen en de Commissievergaderingen, waarvoor ik assistentie heb van steunfractieleden, is elke partij vertegenwoordigd in de Interprovinciale Statencommissie van het 'Samenwerkingsverband Noord-Nederland'. Daarin werken de provincies Groningen, Friesland en Drenthe samen op belangrijke terreinen. De stukken voor die vergaderingen gaan niet naar steunfractieleden, zodat de GPV-ers van Groningen, Drenthe en Friesland op elkaar zijn aangewezen. Dat is in dit verslagjaar echter problematisch geworden: de GPV-vertegenwoordiger van Groningen
(S. de Vries) is daarvan voorzitter geworden, terwijl de GPV-vertegenwoordiger van Drenthe (A. van Hoffen) wethouder in Emmen is geworden en precies op de vergaderdata van het SNN collegevergaderingen heeft. Dat moest ik dus alleen opknappen.
Dit probleem heb ik aan deze GPV-ers voorgelegd. Mijn voorstel aan hen was, om met de RPF/SGP-fractie samen te werken, zodat het werk verdeeld kan worden. Zij hebben daarmee ingestemd en de RPF/SGP-fractie inmiddels ook.
Eén van de eerste zaken, waarop we gemeenschappelijk gereageerd hebben, was de
'Noordelijke Cultuurnota'. Als een overheid subsidie verstrekt voor kunstuitingen, dan is die overheid ook enigermate verantwoordelijk voor die kunstuiting. Kunst kan zeer waardevol zijn. Maar kunst kan óók ... kwetsen, beledigen en discrimineren!
Daarom is het goed, kunst te toetsen aan randvoorwaarden, zo stelden wij.
Wij hebben daarom de suggestie gedaan een Ethische Commissie in te stellen.
Alvorens subsidie te verstrekken toetst de Ethische Commissie de kunstuiting of de voorgenomen kunstuiting op slechts één criterium: is de kunstuiting discriminerend wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook ? Dezelfde bewoordingen die ook in artikel 1 van de Grondwet voorkomen.
Aangezien het SNN zelf geen subsidies verstrekt, is die suggestie alleen van toepassing op de afzonderlijke provincies.
Succes behaalden wij in het SNN toen het over Duurzame Verkeersveiligheid ging.
Ik maak mij ernstig zorgen over het aantal verkeersslachtoffers. De doelstellingen van het Rijk zijn helder: 50% minder doden en 40% minder gewonden in 2010 t.o.v. 1986 (tweede Structuurschema Verkeer en Vervoer) en 25% minder doden en gewonden in 2000 t.o.v. 1985 (derde Meerjarenplan Verkeersveiligheid).
Te bereiken door "Duurzaam Veilig", d.w.z het anders inrichten van de wegen, zodat ongelukken veel minder voorkomen.
Helaas, de plannen zijn goed, maar de uitvoering kon beter: daar is nog (bijna) niets van terecht gekomen.
De Watersnoodramp in 1953 met 1800 doden was de aanleiding was voor een Deltaplan.
Nu is het jaarlijks aantal verkeersdoden zo'n 1300, het aantal gewonden meer dan 12.000 en de economische schade wordt geschat op 9 miljard gulden per jaar! En er zijn alleen maar plannen! "Lieve mensen", zo heb ik gezegd,"dit kan zo echt niet langer".
Wij moeten af van een 'onderzoeks-cultuur' naar een 'doe-cultuur'. Wij moeten aan de slag".
In een motie vroeg ik het Dagelijks Bestuur om het rijk op te roepen met spoed geld beschikbaar te stellen voor Duurzaam Veilig, omdat anders in geen geval de genoemde doelstellingen zullen worden gehaald. Die motie had ik voorbereid met RPF/SGP en D66 en kreeg geen tegenstand uit de vergadering. De betreffende gedeputeerde nam toen deze motie over, zodat deze niet in stemming behoefde te worden gebracht!
ALGEMENE BESCHOUWINGEN 1997 (16 en 18 december 1996)
De suggestie in Ons Burgerschap om alleen een puntsgewijze samenvatting in te leveren, heb ik overgenomen. Daardoor kan het geheel wat levendiger worden.
De basis voor algemene beschouwingen was de Sturingsbrief 1998, waarvan de notitie
'Veranderen om te behouden' het grootste deel uitmaakte. Nadat bijna heel Fryslân zijn mening daarover had mogen zeggen, was het nu de beurt aan de provinciale politiek.
Provinciale Staten hadden eerder besloten om een andere invulling te geven aan de algemene beschouwingen. De partijen moesten eerst op elkaar reageren, voordat het College zijn mening gaf. Daarom had ik mijn samenvatting ook voorzien van stellingen.
Tevens besloot ik om een thema te kiezen in plaats van over alles iets te zeggen, namelijk:
DUURZAME ONTWIKKELING.
Er was de week daarvoor een belangrijk congres in Rotterdam gehouden over duurzaamheid.
Het motto was: 'De wereld is van God'. Als definitie van 'duurzaam' gaven zij:
'Een duurzame wereld is een rechtvaardige wereld, met oog voor belangen van huidige en toekomstige bewoners, hier en elders'.
Wij hebben het belang van een duurzame ontwikkeling onderstreept, maar ook aangegeven dat de meest duurzame wereld is: de nieuwe aarde.
Wy hawwe hjir gjin bliuwende stêd, mar wy sykje de takommende (Hebreeën 13:14).
Twee punten stelden we aan de orde: 1. duurzame natuur en 2. duurzaam veilig verkeer.
DUURZAME NATUUR
"Nederland 2 x zo mooi", zo galmde het in mei door Nederland. Behalve door Fryslân. Internationaal is bepaald dat ieder land voor 10% uit natuur moet bestaan. In Nederland is dat nu 5%. In Fryslân 11%. Fryslân deed (daarom?) niet mee.
"Veranderen om te behouden", blz. 5: de provincie Fryslân heeft een voorsprong in ruimtelijke- en milieukwaliteiten. Daarom diende ik een motie in:
Provinciale Staten besluiten dat het de provincie Fryslân ernst is de voorsprong op vele
andere provincies op het gebied van ruimtelijke- en milieukwaliteiten te behouden.
De motie werd niet tegengesproken en werd door het college overgenomen.
DUURZAAM VEILIG VERKEER
Verhogen van verkeersveiligheid moet voorop staan bij het verbeteren van de infrastructuur.
Samen met de RPF/SGP-fractie dienden wij een motie in: Provinciale Staten van Fryslân,
in acht nemend dat verhoging van de opcenten op de motorrijtuigenbelasting alleen aan de orde is bij majeure projecten, spreken uit dat verkeersveiligheid als deelaspect van diverse projecten ook "majeur" kan zijn. De motie werd bij meerderheid aangenomen!
Twee kernvragen uit de nota :
1. Behoud van ruimtelijke kwaliteiten én een krachtige impuls in de Friese economie, is dat
te combineren? Ons antwoord: ja, mits er voldoende aandacht is voor duurzaam beleid.
2. Fryslân als compensatiegebied voor de randstad? Ons antwoord: nee, want dan behouden
we de voorsprong op vele andere provincies in ruimtelijke- en milieukwaliteiten niet meer.
Wij besloten onze algemene beschouwingen met: "Fen herte winskje ik jimme Gods seine ta foar it wurk dat ús te wachtsjen stiet". Die zegen van God mochten wij in 1996 ervaren.
GPV-STATENFRACTIE,
Bram van der Werf, van Burmaniastraat 19, 9105 LE Rinsumageest, Tel./fax: 0511 422187, E-mail: gpv@epsilon.nl
Het Project Bestuurlijke Vernieuwing Friesland gaat over een duidelijke taakverdeling tussen gemeenten, provincie en het rijk.
In maart 1994 begon het project. In januari 1995 kwam een ingestelde 'stuurgroep' met een tussenrapportage, de notitie 'Tuskenspul'. Hierin stonden concrete voorstellen en richtinggevende uitspraken. De gemeenten, de provincie en het rijk stemden in met de koers die in 'Tuskenspul' was uitgezet.
Begin 1996 kwam de stuurgroep met het eindrapport 'Fryslân fernijt'.
Onze bijdrage aan het debat in de vergadering van de Provinciale Staten op 13 maart is kort samen te vatten:
De GPV-Statenfractie propageerde vanaf juni 1993 gemeentelijke schaalvergroting en
schreef daarover een brief aan alle GPV-raadsleden. Tot een gedachtenwisseling kwam
het echter niet. Dat gebeurde pas op 7 maart 1996, een dag na de behandeling van het
rapport in de commissie Algemene en Economische Zaken. Samen met raads- en
statenleden van RPFen SGP kwamen wij tot de conclusie, dat er bij vrijwel alle fracties
totaal geen draagvlak was voor gemeentelijke herindeling. "Dat heeft mij doen besluiten
af te zien van het propageren van schaalvergroting van gemeenten", aldus onze conclusie
in de Statenvergadering van 13 maart.
Uiteraard blijft ons verkiezingsprogram over dit onderwerp van kracht, waarin staat:
'Gemeenten moeten sterk en niet te klein zijn. Anders zullen teveel taken naar de
provincie gaan. Overheidstaken moeten zo dicht mogelijk bij de burger worden
uitgevoerd. De grootte van een gemeente wordt niet bepaald door het aantal inwoners.
Een gemeente moet een sterke eenheid zijn van met elkaar samenhangende industrie,
cultuur en landschap. Bij een eventuele herindeling wordt aan het oordeel van de
betrokken gemeenten grote waarde toegekend.'
Niet alleen aan het oordeel van de betrokken gemeenten wordt dus grote waarde
toegekend, maar ook aan het oordeel van de betrokken GPV-bestuurders!
NIEUWSKRANT
Een uitgebreid verslag hiervan is al opgetekend in de 'Nieuwskrant' van GPV-Friesland, uitgave 2, mei 1996.
We zijn heel blij dat we op die manier -eerder dan in een jaarverslag- informatie kunnen geven aan de kiesverenigingen. Bovendien wordt dan aan alle GPV-leden een exemplaar verstrekt.
Het kan een goede verbetering betekenen van de onderlinge communicatie. Dat zal de komende jaren meer van onze aandacht vergen.
INTERNET
Het GPV-Fryslân zit op Internet !
Al vanaf begin dit jaar met een E-mail adres, daarna volgde een eigen 'site'.
Vanuit de welkomstpagina kun je kiezen: verkiezingsprogramma, jaarverslag, algemene beschouwingen, vergaderdata, adressen van GPV-politici, PCR of het Landelijk Bureau.
Wie eens een kijkje wil nemen: http://www.epsilon.nl/GPV.
Wie wil reageren via E-mail: GPV@epsilon.nl
SAMENWERKINGSVERBAND NOORD-NEDERLAND (SNN)
Naast al het 'gewone' werk, zoals de Statenvergaderingen en de Commissievergaderingen, waarvoor ik assistentie heb van steunfractieleden, is elke partij vertegenwoordigd in de Interprovinciale Statencommissie van het 'Samenwerkingsverband Noord-Nederland'. Daarin werken de provincies Groningen, Friesland en Drenthe samen op belangrijke terreinen. De stukken voor die vergaderingen gaan niet naar steunfractieleden, zodat de GPV-ers van Groningen, Drenthe en Friesland op elkaar zijn aangewezen. Dat is in dit verslagjaar echter problematisch geworden: de GPV-vertegenwoordiger van Groningen
(S. de Vries) is daarvan voorzitter geworden, terwijl de GPV-vertegenwoordiger van Drenthe (A. van Hoffen) wethouder in Emmen is geworden en precies op de vergaderdata van het SNN collegevergaderingen heeft. Dat moest ik dus alleen opknappen.
Dit probleem heb ik aan deze GPV-ers voorgelegd. Mijn voorstel aan hen was, om met de RPF/SGP-fractie samen te werken, zodat het werk verdeeld kan worden. Zij hebben daarmee ingestemd en de RPF/SGP-fractie inmiddels ook.
Eén van de eerste zaken, waarop we gemeenschappelijk gereageerd hebben, was de
'Noordelijke Cultuurnota'. Als een overheid subsidie verstrekt voor kunstuitingen, dan is die overheid ook enigermate verantwoordelijk voor die kunstuiting. Kunst kan zeer waardevol zijn. Maar kunst kan óók ... kwetsen, beledigen en discrimineren!
Daarom is het goed, kunst te toetsen aan randvoorwaarden, zo stelden wij.
Wij hebben daarom de suggestie gedaan een Ethische Commissie in te stellen.
Alvorens subsidie te verstrekken toetst de Ethische Commissie de kunstuiting of de voorgenomen kunstuiting op slechts één criterium: is de kunstuiting discriminerend wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook ? Dezelfde bewoordingen die ook in artikel 1 van de Grondwet voorkomen.
Aangezien het SNN zelf geen subsidies verstrekt, is die suggestie alleen van toepassing op de afzonderlijke provincies.
Succes behaalden wij in het SNN toen het over Duurzame Verkeersveiligheid ging.
Ik maak mij ernstig zorgen over het aantal verkeersslachtoffers. De doelstellingen van het Rijk zijn helder: 50% minder doden en 40% minder gewonden in 2010 t.o.v. 1986 (tweede Structuurschema Verkeer en Vervoer) en 25% minder doden en gewonden in 2000 t.o.v. 1985 (derde Meerjarenplan Verkeersveiligheid).
Te bereiken door "Duurzaam Veilig", d.w.z het anders inrichten van de wegen, zodat ongelukken veel minder voorkomen.
Helaas, de plannen zijn goed, maar de uitvoering kon beter: daar is nog (bijna) niets van terecht gekomen.
De Watersnoodramp in 1953 met 1800 doden was de aanleiding was voor een Deltaplan.
Nu is het jaarlijks aantal verkeersdoden zo'n 1300, het aantal gewonden meer dan 12.000 en de economische schade wordt geschat op 9 miljard gulden per jaar! En er zijn alleen maar plannen! "Lieve mensen", zo heb ik gezegd,"dit kan zo echt niet langer".
Wij moeten af van een 'onderzoeks-cultuur' naar een 'doe-cultuur'. Wij moeten aan de slag".
In een motie vroeg ik het Dagelijks Bestuur om het rijk op te roepen met spoed geld beschikbaar te stellen voor Duurzaam Veilig, omdat anders in geen geval de genoemde doelstellingen zullen worden gehaald. Die motie had ik voorbereid met RPF/SGP en D66 en kreeg geen tegenstand uit de vergadering. De betreffende gedeputeerde nam toen deze motie over, zodat deze niet in stemming behoefde te worden gebracht!
ALGEMENE BESCHOUWINGEN 1997 (16 en 18 december 1996)
De suggestie in Ons Burgerschap om alleen een puntsgewijze samenvatting in te leveren, heb ik overgenomen. Daardoor kan het geheel wat levendiger worden.
De basis voor algemene beschouwingen was de Sturingsbrief 1998, waarvan de notitie
'Veranderen om te behouden' het grootste deel uitmaakte. Nadat bijna heel Fryslân zijn mening daarover had mogen zeggen, was het nu de beurt aan de provinciale politiek.
Provinciale Staten hadden eerder besloten om een andere invulling te geven aan de algemene beschouwingen. De partijen moesten eerst op elkaar reageren, voordat het College zijn mening gaf. Daarom had ik mijn samenvatting ook voorzien van stellingen.
Tevens besloot ik om een thema te kiezen in plaats van over alles iets te zeggen, namelijk:
DUURZAME ONTWIKKELING.
Er was de week daarvoor een belangrijk congres in Rotterdam gehouden over duurzaamheid.
Het motto was: 'De wereld is van God'. Als definitie van 'duurzaam' gaven zij:
'Een duurzame wereld is een rechtvaardige wereld, met oog voor belangen van huidige en toekomstige bewoners, hier en elders'.
Wij hebben het belang van een duurzame ontwikkeling onderstreept, maar ook aangegeven dat de meest duurzame wereld is: de nieuwe aarde.
Wy hawwe hjir gjin bliuwende stêd, mar wy sykje de takommende (Hebreeën 13:14).
Twee punten stelden we aan de orde: 1. duurzame natuur en 2. duurzaam veilig verkeer.
DUURZAME NATUUR
"Nederland 2 x zo mooi", zo galmde het in mei door Nederland. Behalve door Fryslân. Internationaal is bepaald dat ieder land voor 10% uit natuur moet bestaan. In Nederland is dat nu 5%. In Fryslân 11%. Fryslân deed (daarom?) niet mee.
"Veranderen om te behouden", blz. 5: de provincie Fryslân heeft een voorsprong in ruimtelijke- en milieukwaliteiten. Daarom diende ik een motie in:
Provinciale Staten besluiten dat het de provincie Fryslân ernst is de voorsprong op vele
andere provincies op het gebied van ruimtelijke- en milieukwaliteiten te behouden.
De motie werd niet tegengesproken en werd door het college overgenomen.
DUURZAAM VEILIG VERKEER
Verhogen van verkeersveiligheid moet voorop staan bij het verbeteren van de infrastructuur.
Samen met de RPF/SGP-fractie dienden wij een motie in: Provinciale Staten van Fryslân,
in acht nemend dat verhoging van de opcenten op de motorrijtuigenbelasting alleen aan de orde is bij majeure projecten, spreken uit dat verkeersveiligheid als deelaspect van diverse projecten ook "majeur" kan zijn. De motie werd bij meerderheid aangenomen!
Twee kernvragen uit de nota :
1. Behoud van ruimtelijke kwaliteiten én een krachtige impuls in de Friese economie, is dat
te combineren? Ons antwoord: ja, mits er voldoende aandacht is voor duurzaam beleid.
2. Fryslân als compensatiegebied voor de randstad? Ons antwoord: nee, want dan behouden
we de voorsprong op vele andere provincies in ruimtelijke- en milieukwaliteiten niet meer.
Wij besloten onze algemene beschouwingen met: "Fen herte winskje ik jimme Gods seine ta foar it wurk dat ús te wachtsjen stiet". Die zegen van God mochten wij in 1996 ervaren.
GPV-STATENFRACTIE,
Bram van der Werf, van Burmaniastraat 19, 9105 LE Rinsumageest, Tel./fax: 0511 422187, E-mail: gpv@epsilon.nl
